پناهندگی در گرجستان

پناهندگی در گرجستان در سال 2025 همانند گذشته روشی خطرناک برای مهاجرت است که همچنان به علاقه مندان به مهاجرت اصلا پیشنهاد نمی شود. پناهندگی در گرجستان از جمله روند بشردوستانه کشور گرجستان در باب اخذ اقامت و تابعیت می باشد که طبق آخرین آمار ارائه شده اشخاص متقاضی با شکست در این باره مواجه شده اند. اصل روند پناهندگی در میان بسیاری از هموطنان که از این طریق اقدام به مهاجرت کرده اند، مورد سوء تفاهم قرار گرفته است.

1. آیا گرجستان مقصد مناسبی برای پناهندگی است؟
2. شرایط و مراحل پناهندگی در کشور گرجستان چیست؟
3. ارکان مختلف پناهندگی در کشور گرجستان چیست؟
4. روش های جایگزین برای پناهندگی در کشور گرجستان چیست؟
5. هزینه زندگی در گرجستان چقدر است؟

تصور اشتباه دیگر در میان این افراد، این است که پناهندگی کم هزینه ترین طریق است و در طی این طریق نیز هر مسیری که ارزان تر باشد، اولویت دارد. بر این اساس و با توجه به لغو روادید بین ایران و گرجستان، شماری از ایرانیان متقاضی پناهندگی، به راحتی و با حداقل هزینه راهی گرجستان شده اند تا به خیال خود، از آنجا عازم اروپا یا آمریکای شمالی شوند. موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت ضمن برحذر داشتن شما از هر گونه پناهندگی و از جمله پناهندگی در گرجستان مطالبی را تنها به منظور آگاهی و روشنگری درباره خطاها و مشکلات پناهندگی به اطلاع شما می رساند.

وضعیت زندگی پناهندگان در گرجستان

گرجستان ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی به شدت محدودی دارد و از این نظر با کشورهایی مانند آلمان به هیچ وجه قابل مقایسه نیست و با توجه به محدودیت های منابع سازمان های بین المللی، از حمایت مالی کافی نیز برخوردار نمی باشد. مجموع این شرایط باعث شده است که این کشور در تامین حداقل های مورد نیاز پناهجویان نیز درماند. پناهجویان در گرجستان حتی از پرداخت هزینه های زندگی خود در می مانند. هزینه ای که متوسط آن در ماه برای هر نفر $1200 (دلار) معادل GEL3174 (لاری) می باشد.

همان طوری که در نمودار زیر هم ملاحظه می شود، بیشترین درصد هزینه ها مربوط به هزینه اسکان در کشور گرجستان است:

زندگی در کشور گرجستان

گرجستان یکی از سرزمین های کهن منطقه قفقاز و از جمله کشورهای مشترک المنافعی است که بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، استقلال یافت. جمهوری مستقل گرجستان جزء قاره اروپا می باشد و در ساحل شرقی دریای سیاه، از طریق خشکی و دریا به چند کشور اروپایی دیگر راه دارد. این کشور به دنبال عضویت در اتحادیه اروپایی نیز می باشد. این کشور همچنین در شمال غربی ایران واقع شده است و گرچه مرز مشترکی با ایران ندارد ولی با توجه به پیشینه تاریخی و مشترکات فرهنگی عدیده ای که میان دو کشور وجود دارد، امروز نیز روابط خوبی میان آن ها برقرار است که از جمله می توان به لغو ویزا میان دو کشور به منظور مسافرت راحت شهروندان هر یک به کشور دیگری اشاره کرد.

این امکان، موقعیتی را برای برخی پناهجویان ایرانی به وجود آورده است که به گرجستان به مثابه یک فرصت نگاه کنند. فرصتی که می تواند آن ها را به راحتی و با کمترین هزینه به اروپا برساند و یا آن که با توجه به چشم انداز این کشور، حتی خود به عنوان مقصد نهایی تلقی گردد. این مسئله گرچه شاید درست باشد ولی همه داستان نیست!

درباره پناهندگی در گرجستان در 2025

بر اساس توافق نامه ای بین المللی موسوم به ژنو که مبتنی بر ارزش های نوع دوستانه و به جهت حمایت از حقوق پناهجویان در سراسر جهان شکل گرفته است، پناهجویان افرادی هستند که بی آنکه حقیقتا جرمی مرتکب شده باشند، جانشان در کشورشان در معرض خطر باشد و دولتشان نیز توانایی حمایت و حفاظت از آن ها را نداشته باشد و بلکه ممکن است این تهدید اصلا از طرف خود آن دولت متوجه این افراد باشد.

همچنین شرایط و ضوابط بسیاری وجود دارد که لازم است پناجوی حقیقی از آن ها مطلع باشد و بر آن اساس عمل نماید تا علاوه بر این که جانش حفظ می شود، کرامت شخصیتی، راحت روحی و سلامت جسمی وی نیز تا جای ممکن تامین شود. می توان گفت که پناهندگی 3 رکن دارد که عبارتست از:

• خروج از کشور مبداء
• رسیدن به اولین نقطه امن (می تواند حتی مقصد نهایی باشد)
• پرونده پناهندگی و آن یعنی همان دلیلی که فرد را مستحق عنوان پناهندگی حقیقی می کند (مدارک و شواهد دال بر مدعای فرد پناهجو)

کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد (UNHCR) که یکی از آژانس های تابعه سازمان ملل متحد می باشد، وظیفه حمایت از پناهجویان و حفاظت از حقوق آن ها را دارد و متعهد است که در امر اسکان مجدد یا بازگشت آن ها به کشور کمک نماید. در سال 2025 این سازمان با نیروهای خود و از جمله سفیران افتخاری صلح، در بیش از 120 کشور دنیا فعالیت دارد. این سازمان در برخی نقاط دنیا دفتر نمایندگی دارد و از پناهجویان ثبت نام می کند تا به امور آن ها رسیدگی شود و نقش به سزایی در یاری رساندن به پناهجویان حقیقی دارد.

تعریف پناه ‌جو از دیدگاه دولت گرجستان

براساس کنوانسیون ژنو، پناهنده به فردی گفته می‌شود که به دلیل ترس از آزار و اذیت به دلایل نژادی، مذهبی، ملیتی، عضویت در یک گروه اجتماعی خاص یا عقاید سیاسی، کشور خود را ترک کرده و قادر به بازگشت به آن نیست. این افراد برای حفظ جان و امنیت خود، به دنبال پناهندگی در کشورهای دیگر هستند.

در گرجستان، دو دسته از افراد می ‌توانند درخواست پناهندگی کنند:

1. افراد بی ‌تابعیت: افرادی که تابعیت هیچ کشوری را ندارند و در خارج از کشور خود اقامت دارند.
2. افرادی که به دلیل ترس از آزار و اذیت، قادر به بازگشت به کشور خود نیستند: این افراد ممکن است به دلیل جنگ، درگیری، خشونت، آزار و اذیت مذهبی، سیاسی یا نژادی، یا هر تهدید دیگری برای جانشان، مجبور به ترک کشور خود شده باشند.

نحوه درخواست پناهندگی در گرجستان

اگر به دلیل جنگ، خشونت، آزار و اذیت، یا هر تهدید دیگری برای جان خود، مجبور به ترک کشور خود شده‌ اید و به دنبال پناهندگی در گرجستان هستید، می ‌توانید درخواست خود را به صورت رسمی ارائه دهید.

مراحل درخواست پناهندگی در گرجستان به شرح زیر است:

• تقديم درخواست:
  • کجا درخواست دهیم؟ برای درخواست پناهندگی، می ‌توانید به وزارت امور داخلی گرجستان مراجعه کنید.
  • چه زمانی درخواست دهیم؟ هر چه زودتر درخواست خود را ارائه دهید، فرآیند بررسی سریع ‌تر انجام خواهد شد.
• مصاحبه:
  • مدت زمان: معمولاً حدود 4 ماه پس از ثبت درخواست، با شما تماس گرفته می ‌شود تا برای مصاحبه حاضر شوید.
  • هدف مصاحبه: در این مصاحبه، دلایل درخواست پناهندگی شما به طور دقیق بررسی می ‌شود.
• بررسی درخواست:
  • مدت زمان: پس از مصاحبه، پرونده شما به دقت بررسی می ‌شود. این مرحله معمولاً حدود 6 ماه طول می ‌کشد.
  • بازبینی: در برخی موارد، ممکن است درخواست شما برای بررسی بیشتر به کمیته ‌ای ارجاع داده شود. این مرحله می‌ تواند تا 9 ماه به طول انجامد.

به طور کلی، کل فرآیند بررسی درخواست پناهندگی در گرجستان می ‌تواند تا 21 ماه به طول بیانجامد.

نتایج درخواست پناهندگی در گرجستان

پس از آنکه یک فرد مراحل مربوط به درخواست پناهندگی در گرجستان را به طور کامل طی نمود و پرونده وی توسط مراجع ذی ‌صلاح بررسی شد، ممکن است با یکی از سه نتیجه زیر مواجه گردد:

نتیجه درخواست پناهندگی	پیامدها	دلایل احتمالی
رد درخواست پناهندگی	عدم اعطای وضعیت پناهندگی/حمایت بشر دوستانه	عدم ارائه مدارک کافی/معتبر
	–	تکلیف به ترک خاک گرجستان (با حق اعتراض)
	–	عدم تطابق با تعریف پناهنده (دلایل غیرپناهندگی)
	–	مغایرت ادعاها با واقعیت
	–	ظن سوء استفاده از سیستم پناهندگی
دریافت پناهندگی(وضعیت پناهندگی)	حق اقامت قانونی	احراز شرایط پناهندگی مطابق با کنوانسیون ژنو و قوانین گرجستان
	حق کار و اشتغال	موجه و مستند بودن دلایل فرار و ترس از بازگشت
	حق دریافت کمک‌های اجتماعی/بهداشتی	–
	حق دسترسی به آموزش	–
	حمایت در برابر اخراج اجباری	–
	امکان درخواست سند مسافرتی	–
	مسئولیت ‌ها: رعایت قوانین، همکاری با مقامات	–
دریافت وضعیت بشر دوستانه	حق اقامت موقت(معمولاً 1 ساله و قابل تمدید موقت)	دلایل انسان ‌دوستانه برای عدم بازگشت به کشور مبدا
	دسترسی محدود به خدمات اجتماعی/بهداشتی(حمایت ‌های اولیه/اضطراری)	شرایط کلی بسیار ناامن/مخاطره ‌آمیز در کشور مبدا
	امکان محدود کار و اشتغال	بیماری‌ های جدی/شرایط پزشکی خاص غیر قابل درمان در کشور مبدا
	حمایت در برابر اخراج اجباری (موقت و تا زمان اعتبار وضعیت)	ملاحظات مربوط به کودکان بدون سرپرست/گروه‌های آسیب‌پذیر
	عدم برخورداری از سند مسافرتی بین‌المللی	–

نحوه دریافت نتیجه درخواست

وزارت امور داخلی گرجستان مسئول اصلی رسیدگی به درخواست ‌های پناهندگی در این کشور است. فرآیند رسیدگی با بررسی دقیق پرونده پناهجو و انجام تحقیقات لازم آغاز می ‌شود و در نهایت، نتیجه درخواست که می ‌تواند پذیرش، رد، یا اعطای وضعیت بشر دوستانه باشد، به صورت کتبی و به زبان قابل فهم برای پناهجو اعلام می‌ گردد. در صورت رد درخواست پناهندگی، قانون گرجستان حق تجدید نظر را برای پناهجویان به رسمیت شناخته و یک ماه فرصت جهت ارائه درخواست تجدید نظر به آنان اعطا می ‌کند.

در صورت استفاده از حق تجدید نظر، پرونده پناهجو ابتدا در دادگاه شهر تفلیس و در مرحله بعد، در دادگاه تجدید نظر تفلیس مورد بررسی قضایی قرار می ‌گیرد. دادگاه شهر تفلیس به عنوان مرجع بدوی به پرونده رسیدگی کرده و رای صادر می ‌کند، و در صورت اعتراض مجدد، دادگاه تجدید نظر تفلیس رای نهایی و قطعی را اعلام خواهد نمود. این فرآیند دادرسی دو مرحله ‌ای، تضمینی برای رسیدگی عادلانه و دقیق به درخواست‌های پناهندگی در چارچوب قوانین گرجستان به شمار می ‌رود.

نکاتی که به‌ هنگام درخواست پناهندگی در گرجستان باید بدانید!

اگر به دنبال حمایت بین‌المللی در گرجستان هستید، اقدام فوری و اعلام درخواست پناهندگی به مقامات دولتی بسیار مهم است. فرقی نمی‌کند که به صورت قانونی یا غیرقانونی وارد گرجستان شده باشید؛ در هر دو صورت، باید بدون تأخیر برای ثبت درخواست خود اقدام کنید.

• ورود غیرقانونی: بلافاصله وضعیت خود را به پلیس مرزی یا گشت مرزی در بدو ورود اطلاع دهید.
• ورود قانونی: در اسرع وقت به اداره مهاجرت گرجستان مراجعه و درخواست پناهندگی خود را ثبت کنید.
• مصاحبه: آماده مصاحبه انفرادی با اداره مهاجرت برای ارائه اطلاعات دقیق باشید.
• محرمانگی: تمام اطلاعات شما محرمانه خواهد ماند و فقط در اختیار کارکنان اداره مهاجرت قرار می ‌گیرد.
• صداقت و جزئیات: در تمام مراحل، حقیقت را بیان کنید و دلایل پناهندگی خود را با جزئیات کامل شرح دهید.
• مراحل بعدی: پس از ثبت درخواست، فرآیند رسیدگی به پرونده شما توسط وزارت داخلی گرجستان آغاز خواهد شد.

مصاحبه برای پناهندگی در گرجستان

قبل از شروع مصاحبه، مقامات گرجستانی به متقاضیان پناهندگی توضیحاتی در مورد روند درخواست و حقوقشان می ‌دهند. سپس، مصاحبه ‌ای با متقاضی و همراهانش انجام می ‌شود. در این مصاحبه، متقاضی باید با صداقت کامل دلایل درخواست پناهندگی خود را بیان کند و تمامی مدارک مرتبط را ارائه دهد. این مدارک ممکن است شامل شناسنامه، مدارک تحصیلی، مدارک کاری و هر سند دیگری باشد که نشان ‌دهنده خطر جانی یا آزار و اذیت در کشور مبدا باشد. پس از مصاحبه، پرونده متقاضی به دقت بررسی شده و تصمیم نهایی در مورد پذیرش یا رد درخواست اتخاذ می‌ شود. کل این فرآیند ممکن است چندین ماه طول بکشد و پناهجو در طول این مدت از برخی حقوق اولیه مانند اسکان و تغذیه برخوردار خواهد بود.

مدارک و اسناد لازم برای مصاحبه

برای افزایش شانس پذیرش درخواست پناهندگی، ارائه مدارک معتبر و مرتبط بسیار مهم است. برخی از مهم‌ترین مدارک مورد نیاز عبارتند از:

• مدارک شناسایی: پاسپورت، کارت شناسایی ملی، یا هر سند رسمی دیگری که هویت شما را اثبات کند.
• مدارک تحصیلی: ریز نمرات، گواهی‌ ها، دیپلم‌ ها و هر مدرک دیگری که نشان ‌دهنده سطح تحصیلات شما باشد.
• مدارک شغلی: قرارداد کار، گواهی سابقه کار، نامه‌ های توصیه ‌نامه از کارفرمایان قبلی.
• مدارک عضویت: کارت عضویت در احزاب سیاسی، سازمان‌ های اجتماعی یا اتحادیه ‌ها (در صورت وجود).
• سایر مدارک: هرگونه مدرک دیگری که بتواند ادعای شما مبنی بر نیاز به حمایت بین ‌المللی را تقویت کند. این ممکن است شامل مدارک پزشکی، گزارش ‌های خبری، تصاویر یا هر سند دیگری باشد که نشان ‌دهنده وضعیت خطرناک در کشور مبدا شما باشد.

تفاوت پناهندگی در گرجستان و وضعیت بشردوستانه

پس از طی مراحل بررسی درخواست پناهندگی در گرجستان، متقاضی ممکن است یکی از سه نتیجه زیر را دریافت کند:

• رد درخواست: به این معنا که متقاضی به عنوان پناهنده شناخته نشده است و باید کشور را ترک کند.
• پذیرش درخواست و اعطای پناهندگی: در این صورت، متقاضی به عنوان پناهنده شناخته شده و از حقوق و حمایت ‌های مربوط به پناهندگان بهره ‌مند خواهد شد.
• اعطای وضعیت بشردوستانه: این وضعیت برای افرادی در نظر گرفته می ‌شود که شرایط پناهندگی کامل را ندارند اما بازگشت آن ‌ها به کشور مبدا به دلیل خطرات جدی برای جانشان امکان ‌پذیر نیست.

تفاوت بین پناهندگی و وضعیت بشردوستانه:

ویژگی	پناهندگی	وضعیت بشردوستانه
تعریف	فردی که به دلیل ترس از آزار و اذیت به دلایل نژادی، مذهبی، سیاسی یا عضویت در یک گروه اجتماعی خاص، کشور خود را ترک کرده است.	فردی که به دلیل شرایط خاص در کشور مبدا، مانند جنگ یا بلایای طبیعی، قادر به بازگشت به کشور خود نیست و جانش در معرض خطر است
دلایل	دلایل سیاسی، مذهبی، نژادی یا عضویت در یک گروه اجتماعی خاص	دلایل انسانی مانند جنگ، بلایای طبیعی یا نقض گسترده حقوق بشر
حمایت ‌ها	حمایت‌ های کامل قانونی، از جمله اجازه اقامت دائم، امکان کار و دسترسی به خدمات اجتماعی	حمایت‌ های محدودتر نسبت به پناهندگان، اما شامل اجازه اقامت موقت و دسترسی به برخی خدمات است.

وضعیت پناهندگی در گرجستان

گرجستان ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی به شدت محدودی دارد و از این نظر با کشورهایی مانند آلمان به هیچ وجه قابل مقایسه نیست و با توجه به محدودیت های منابع سازمان های بین المللی، از حمایت مالی کافی نیز برخوردار نمی باشد. مجموع این شرایط باعث شده است که این کشور در تامین حداقل های مورد نیاز پناهجویان نیز درماند. پناهجویان در گرجستان حتی از پرداخت هزینه های زندگی خود در می مانند. هزینه های زندگی در گرجستان در نمودار ذیل بررسی شده است:

اوضاع پناهجویان در این کشور، بدون مبالغه و حقیقتا تاسف برانگیز است. در برخی موارد حتی امکان تامین سرپناه برای پناهجویان وجود ندارد و یا مبلغی که به عنوان کمک هزینه به آن ها داده می شود تنها چند لاری و در حد یک پرس غذای خوب می باشد. مطلب مهم دیگر آن که کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد در این کشور و بر خلاف ترکیه، برنامه ای برای ثبت نام پناهجویان ندارد.

برخی گمان می کنند که همانند پروسه ای که در ترکیه در جریان است، می توان با شرایط مشابه به گرجستان رفت و با مراجعه به دفتر کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد در آن جا، اقدام به ثبت نام و تشکیل پرونده برای درخواست پناهندگی داد و حال آن که این پروسه در گرجستان اجرا نمی شود و بنابراین از این جهت، پلی برای رسیدن به اروپا نیست.

قوانین جدید پناهندگی در گرجستان در سال 2025

امور مرتبط با مسائل پناهندگی در گرجستان، بر اساس قانون حمایت بین المللی از پناهجویان می باشد. این قانون، در قالب 3 وضعیت ذیل، افراد مشمول را مورد حمایت قرار می دهد:

• وضعیت پناهندگی: فرد خارجی یا بدون تابعیتی که به سبب مذهب، قومیت، ملیت و یا عضویت در گروه خاص اجتماعی یا داشتن عقاید متفاوت سیاسی در کشور مبدا خود مورد آزار و اذیت و شکنجه قرار گرفته است و از حمایت کشور مبدا نیز برخوردار نیست.
• وضعیت بشر دوستانه: فرد خارجی یا بدون تابعیتی که واجد شرایط پناهندگی در گرجستان شناخته نمی شود ولی دلایلی وجود دارد مبنی بر این که بازگشت او به کشور مبدأش در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت.
• وضعیت حمایت موقت

راه های اخذ اقامت گرجستان

افرادی که طی یک رویداد هجوم جمعی، وارد روند مهاجرت به گرجستان می شوند، اگر احتیاج به حمایت بین المللی داشته باشند و به دلایل خشونت فراگیر، تجاوز، درگیری گروه های مسلح داخلی یا بین المللی، نقض فراگیر حقوق بشر و مانند آن امکان بازگشت به کشور مبدا خویش را نداشته باشند. تنها افرادی که جزء یکی از این 3 گروه تشخیص داده شوند، مورد حمایت قرار خواهند گرفت که این حمایت هم عملا منحصر به یک عنوان حقوقی است.

به همین دلیل نیز جهت مهاجرت و اخذ اقامت گرجستان روش های قانونی و آسان مختلفی وجود دارد که شامل:

نوع مهاجرت	شرایط	نوع ویزای صادره
مهاجرت کاری به گرجستان	یافتن یک پیشنهاد شغلی از یک کارفرمای گرجستانی	ویزای تایپ D1 گرجستان
مهاجرت سرمایه گذاری به گرجستان	خرید ملک به ارزش حداقل USD 300000 (دلار)	ویزای تایپ D5 گرجستان
مهاجرت تحصیلی به گرجستان	دریافت نامه پذیرش از یکی از دانشگاه های گرجستان	ویزای تایپ D3 گرجستان
مهاجرت ازطریق الحاق خانوادگی	ازدواج با شهروند گرجستان یا فرد مقیم این کشور	ویزای تایپ D4 گرجستان

زیرا دولت گرجستان عملا ظرفیت مالی برای این امر ندارد و متکی به کمک های اندک سازمان های بین المللی می باشد. پناهندگی در گرجستان از جمله راه های اخذ اقامت گرجستان به طریق غیر قانونی می باشد که مشاورین ما در موسسه حقوقی سفیران سروش سعادت، ضمن هشدار درباره هر گونه تصمیم پناهندگی و خصوصا پناهندگی در گرجستان علاقه مندان به مهاجرت را دعوت به طی راه های قانونی مهاجرت مثل تحصیل و کار می کنند.

سوالات درباره شرایط پناهندگی در گرجستان

پناهندگی و شرایط آن در کشور گرجستان موضوعی است که باعث طرح سوالات مختلفی مثل سوالات زیر شده است:

• انواع وضعیت های اعطایی به پناهندگان در گرجستان چیست؟ وضعیت پناهندگی، وضعیت بشر دوستانه و وضعیت حمایت موقت
• ارکان مختلف پناهندگی در گرجستان چیست؟ خروج از کشور مبدا، رسیدن به اولین نقطه امن در کشور گرجستان و نهایتا تشکیل پرونده پناهندگی از جمله این ارکان می باشد.
• آیا پناهندگی در گرجستان توصیه می شود؟ خیر، به دلیل ریسک ها و خطرات مختلف و نیز احتمال بالای رد درخواست این روش اصلا توصیه نمی شود.
• انواع راه های مختلف برای اخذ اقامت گرجستان چیست؟ کار، تحصیل، سرمایه گذاری و الحاق خانواده از جمله این روشهاست.
• نوع ویزای صادره برای کارگران، دانشجویان و سرمایه گذاران در کشور گرجستان چیست؟ این ویزا از نوع ویزاهای بلند مدت تایپ D کشور گرجستان محسوب می شود که معمولا از 90 روز تا 1 سال نیز اعتبار دارد.
• آسانترین روش ممکن برای مهاجرت به گرجستان چیست؟ مهاجرت تحصیلی به گرجستان آسانترین و ارزانترین روش جهت مهاجرت به کشور گرجستان به حساب می آید.